W jakiej sytuacji rejestracja do VAT jest korzystna, a kiedy obciążająca?

VAT, czyli pośredni podatek od wartości dodanej, który jest naliczany na każdym etapie produkcji i dystrybucji towarów i usług. 

Czy rezygnacja z tego podatku to zawsze najlepsze rozwiązanie? 

Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że tak, w rzeczywistości sprawa jest bardziej złożona. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, abyś mógł samodzielnie ocenić, czy rezygnacja z VAT jest dla Ciebie korzystna.

Jakie są limity?

Jeśli rocznie zarabiasz mniej niż 200 000 zł, możesz skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego od VAT. Oznacza to, że nie musisz płacić tego podatku. Wyjątkiem są tylko niektóre branże, które nie mogą skorzystać z tego zwolnienia.

Na początku swojej drogi biznesowej, niektórzy przedsiębiorcy mylą podatek dochodowy z VAT. Ich częstym błędem jest pomylenie podatku VAT z ich formą opodatkowania jaką może być np. Ryczałt, liniówka lub zasady ogólne. Należy jednak pamiętać, że sposób rozliczania podatku dochodowego nie ma wpływu na VAT. To są dwa zupełnie odrębne podatki.

Przypadki niektórych zawodów, jak np. usługi prawnicze, doradcze czy sprzedaż internetowa wyrobów elektronicznych, zobowiązane są do rejestracji VAT już przed pierwszą transakcją. W większości przypadków jednak przedsiębiorcy mogą skorzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli ich roczny przychód nie przekroczy 200 000 zł. Taka sytuacja nazywana jest jest zwolnieniem podmiotowym.

Na co warto zwrócić uwagę?

Jeśli przedsiębiorca rozpoczyna działalność w trakcie roku, limit zwolnienia z VAT jest obliczany proporcjonalnie do liczby miesięcy prowadzenia działalności.

Przykład:

Pani Joanna, rozpoczynając działalność marketingu internetowego 1 marca 2024 roku, może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Oznacza to, że jej roczny limit sprzedaży bez konieczności rejestracji VAT wynosi 200 000 zł. Ponieważ rozpoczęła działalność w marcu, jej limit na rok 2024 będzie proporcjonalnie mniejszy i wyniesie 166 666,67 zł.

Korzystaj z obniżonej stawki VAT na swoje produkty lub usługi

Rejestracja jako czynny podatnik VAT, nawet przed osiągnięciem limitu zwolnienia podmiotowego, może być korzystna dla niektórych przedsiębiorców, a w szczególności dotyczy to firm, które sprzedają swoje towary lub usługi innym podmiotom gospodarczym zarejestrowanym jako podatnicy VAT.

W takich przypadkach VAT działa neutralnie, co oznacza, że podatek od towarów i usług, który zapłacisz w cenie brutto na fakturze, możesz odliczyć od podatku należnego do urzędu skarbowego.

Dobrowolna rejestracja jako czynny podatnik VAT może być korzystna również dla firm, które dokonują wielu zakupów związanych z prowadzoną działalnością. Dzięki temu będą mogły odliczyć VAT z faktur za zakupy. W najlepszej sytuacji będą przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi lub sprzedają towary objęte niższą stawką VAT niż 23%. W takich przypadkach powstaje nadwyżka między VAT-em należnym (z faktur przychodowych) a VAT-em naliczonym (z faktur kosztowych).

Przykład:

Pan Roman, prowadzący firmę, która świadczy usługi w zakresie  termomodernizacji i przebudowy budynków mieszkalnych jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. W maju wykonał przebudowę piętra bloku na osiedlu i wystawił fakturę na 30000 zł netto. Ponieważ na jego usługę obowiązuje 8% stawka VAT, klient Pana Romana zapłacił 32400 zł, z czego 2400 zł to podatek od towarów i usług (VAT).

W tym samym miesiącu Pan Roman zakupił podnośnik niezbędny do wykonywania pracy za 50000 zł, w tym 23% VAT, czyli 61500 zł.

Pan Roman musi rozliczyć VAT, który naliczył od swoich usług (VAT należny) i VAT, który zapłacił za zakup podnośnika (VAT naliczony). Różnica między tymi kwotami stanowi kwotę, którą Pan Roman musi odprowadzić do Urzędu Skarbowego. W jego przypadku ta różnica jest ujemna, ponieważ VAT naliczony (11500 zł) jest wyższy od VAT-u należnego (2400zł). Oznacza to, że Pan Roman nadpłacił VAT o 9100 zł. Może on wystąpić do Urzędu Skarbowego o zwrot tej nadpłaty.

Co w sytuacji, gdy świadczę usługi dla klientów międzynarodowych?

Firmy świadczące usługi na rzecz zagranicznych klientów, w większości przypadków, nie muszą martwić się o rozliczanie VAT-u w Polsce. Obowiązek ten spoczywa na ich zagranicznych partnerach. To oznacza, że polskie firmy w takich sytuacjach nie generują VAT-u należnego, ale nadal mogą odliczać VAT naliczony od swoich zakupów. W efekcie, ich saldo VAT-u jest stale dodatnie, co oznacza, że mogą odzyskać część zapłaconego podatku.

Kiedy rezygnacja z rejestracji VAT jest korzystniejsza?

Zwolnienie z VAT-u może być korzystne dla małych firm, które sprzedają swoje produkty lub usługi klientom indywidualnym, nieprowadzącym działalności gospodarczej. W takiej sytuacji, brak VAT-u obniża cenę oferowanych usług, co czyni firmę bardziej atrakcyjną dla klientów.

Jeśli przedsiębiorca korzysta z opodatkowania ryczałtowego i nie ponosi praktycznie żadnych kosztów, zwolnienie z VAT-u może być dla niego bardziej korzystne. W takiej sytuacji nie ma możliwości odliczenia VAT-u naliczonego, co oznacza, że brak VAT-u nie przynosi żadnych korzyści.